1
จากทางหลวงหมายเลข 12 เลี้ยวเข้าถนนลูกรังประมาณ 5 กิโลเมตร จะเห็นตลาดเล็กๆ ขายอาหาร และเครื่องดื่ม ด้วยความมหัศจรรย์ของถ้ำ และเรื่องราวที่แปลกประหลาด จึงมีนักท่องเที่ยวเข้ามาชมอย่างไม่ขาดสาย จากเรื่องราวการค้นพบถ้ำของชาวบ้านชื่อ “บุนนง” เลี้ยงชีพด้วยการหาของป่าขาย วันหนึ่งได้ปีนเข้าไปในถ้ำที่มีความสูงกว่า 20 เมตรจากพื้น เพื่อหาอึ่งอ่างมาทำเป็นอาหาร ได้พบพระพุทธรูปโบราณเป็นจำนวนมาก จึงกลับบ้านไปนอนเพราะคิดว่าตัวเองฝันไป วันรุ่งขึ้นจึงกลับมาพิสูจน์พร้อมด้วยเพื่อนบ้านหลายคน พบพระพุทธรูปโบราณอายุกว่า 600 ปีจำนวน 229 องค์ จึงแจ้งให้ทางการทราบ และพัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยวในเวลาต่อมา ในช่วงหลายๆ ปีก่อนนักท่องเที่ยวยังต้องใช้วิธีปีนบันไดไม้ไผ่พาดขึ้นทางปากถ้ำ หลังจากมีนักท่องเที่ยวเข้ามามากขึ้น ทางการจึงก่อสร้างบันไดแบบถาวร ด้านใต้ของถ้ำมีสายน้ำเล็กๆ ไหลออกมา สามารถนั่งเรือเข้าไปชมหินงอกหินย้อยภายในถ้ำได้ คำว่า “ปาฝา” หรือปลาฝาในภาษาลาวนั้นหมายถึง “เต่าหรือตะพาบน้ำ” ซึ่งมีอยู่มากในบริเวณนี้ เจ้าหน้าที่ไม่ให้ถ่ายรูปองค์พระ 
